Yeni bir ev inşa etmek veya kapsamlı bir tadilata girmek heyecan verici bir süreçtir. Ancak bu sürecin görünmeyen kahramanı, duvarların ve zeminlerin arkasında gizlidir: sıhhi tesisat kurulumu. Doğru planlanmamış veya kalitesiz malzeme ile yapılmış bir inşaat su tesisatı, gelecekte size kabaran duvarlar, düşük su basıncı, tıkanıklıklar ve yüksek onarım maliyetleri olarak geri dönecektir.
Binanın uzun ömürlülüğü ve konforu için, yeni ev tesisatı döşenirken uyulması gereken altın kurallar vardır. İşte o 7 kritik kural:
Kural 1: Detaylı Planlama ve Projelendirme (Kağıt Üstündeki Konfor)
Tesisat, “kervan yolda düzülür” mantığıyla yapılamaz.
- Mutlaka Proje Çizin: Mutfak eviyesinin, bulaşık makinesinin, banyo lavabosunun, klozetin ve duşun yerleri milimetrik olarak planlanmalıdır. Sonradan “duş yeri keşke şurada olsaydı” demek, tüm sistemi kırmak demektir.
- Geleceği Düşünün: Belki şimdi değil ama 5 yıl sonra teras katına bir barbekü alanı veya çamaşır odasına ekstra bir çamaşır kurutma makinesi (giderli) eklemek isteyebilirsiniz. Bu ihtimaller için yedek gider ve su hattı bırakmak, ileride sizi büyük bir tadilat yükünden kurtarır.
- Basınç Planlaması: Ev kaç katlı olacak? Ana su basıncı tüm katlara yeterli gelecek mi? Gerekirse hidrofor (su basınç pompası) konulacak yer ve elektrik tesisatı en baştan düşünülmelidir.
Kural 2: Doğru Boru Seçimi (Kalite = Uzun Ömür)
Tesisatın ana damarı borulardır. Burada yapılacak tasarruf, gelecekte en pahalıya patlayan hata olur.
- Plastik Boru (PPRC): Günümüzde temiz su tesisatında en çok tercih edilen malzeme budur. Avantajı, kaynakla birleştirildiği için ek yerlerinden sızdırma riskinin sıfıra yakın olmasıdır. Ancak, kaliteli, markalı ve folyolu (sıcak suda genleşmeyi önleyen) borular tercih edilmelidir. Ucuz, isimsiz borular zamanla çatlayabilir veya suya koku/tat karıştırabilir.
- Pimaş (PVC) Borular: Atık su (gider) tesisatında kullanılır. Burada da et kalınlığı yüksek olan, kolayca kırılmayacak kaliteli ürünler seçilmelidir.
Kural 3: Kaçak Önleme Yöntemleri ve Test (Sıfır Sızıntı Garantisi)
Tesisatın en korkulan yanı sızıntılardır.
- Az Ek, Az Risk: Tesisat ustası, boru hattını ne kadar az ek parçası (dirsek, T bağlantı) kullanarak hedefe ulaştırırsa, potansiyel sızıntı noktası o kadar azalır.
- Usta Kaynak İşçiliği: Plastik boru tesisatında, boru ve ek parçayı ısıtan “kaynak makinesi” kritik önem taşır. Yetersiz ısıtma sızdırır, aşırı ısıtma ise boru ağzını daraltarak suyun akışını (debisini) düşürür.
- BASINÇ TESTİ (Şart!): Bu, en önemli adımdır. Tüm temiz su hatları döşendikten ve bağlantılar yapıldıktan sonra, sistemin uçları kör tapa ile kapatılır. Ardından bir test pompasıyla sisteme yüksek basınçta (normal kullanım basıncının çok üstünde) su basılır. Manometre (basınç saati) ile sistem en az 24 saat gözlemlenir. Eğer basınçta en ufak bir düşüş varsa, o sızıntı duvarlar kapanmadan bulunur ve onarılır.
Kural 4: Doğru Eğim (Atık Suyun Geri Dönüşü Olmasın)
Gider (pimaş) tesisatının altın kuralı eğimdir.
- İdeal Eğim: Atık suyun sorunsuz akıp gitmesi ve boru içinde katı atık bırakmaması için %1 ila %2 arasında bir eğim (her 1 metrede 1-2 cm düşüş) verilmelidir.
- Az Eğim: Eğim yetersizse, su akar ancak katı atıklar boruda kalır ve zamanla tıkanıklığa yol açar.
- Fazla Eğim: Eğim çok fazlaysa, su çok hızlı akar ve katı atıkları itemeden gider. Bu da boru içinde birikmeye ve tıkanıklığa neden olur.
Kural 5: Ses İzolasyonu ve Havalandırma (Koku ve Gürültü Önleme)
- Sessiz Boru Kullanımı: Özellikle çok katlı binalarda veya yatak odası duvarına denk gelen banyo giderlerinde, üst kattan sifon çekildiğinde gelen su sesi çok rahatsız edici olabilir. Bunun için ses yalıtımlı “sessiz boru” sistemleri tercih edilmelidir.
- Havalandırma (Koku Çıkışı): Gider sisteminin en üst noktasından mutlaka çatıya kadar uzanan bir havalandırma borusu (koku bacası) çıkarılmalıdır. Bu boru, sistemdeki kötü kokuyu dışarı atar ve daha da önemlisi, gider sisteminin vakum yapmasını engelleyerek suyun (örneğin klozetteki suyun) daha hızlı akmasını sağlar.
Kural 6: Vana Sistemi (Tüm Evi Kapatmayın)
Tesisatta arıza olduğunda tüm evin suyunu kesmek zorunda kalmamalısınız.
- Bölgesel Vanalar: Her ıslak hacim (banyo, mutfak, tuvalet) için ayrı bir su kesme vanası konulmalıdır. Hatta mümkünse, her birim (lavabo, klozet, çamaşır makinesi) için kendi musluğunun altında mini vanalar (taharet musluğu) olmalıdır. Bu sayede, örneğin mutfak bataryası arızalandığında sadece mutfağın suyunu kesip evde hayatınıza devam edebilirsiniz.
Kural 7: Kalifiye ve Güvenilir Usta Seçimi
Tüm bu malzemeler ve projeler, ancak onları doğru uygulayacak bir ustanın elinde anlam kazanır.
- Referans İsteyin: Ucuz işçilikten kaçının. “Şu inşaatın tesisatını ben yaptım” diyebilen, referansları güçlü, işinin arkasında duran bir sıhhi tesisat kurulumu uzmanıyla çalışın. İyi bir usta, yukarıdaki 7 kuralı zaten size standart olarak sunacaktır.
Sonuç
Yeni ev tesisatı, binanın temeli kadar önemlidir ve “ucuza getirilmemesi” gereken bir yatırımdır. Kaliteli malzeme, doğru proje ve uzman işçilikle yapılan bir tesisat, size onlarca yıl boyunca sorunsuz ve konforlu bir yaşam alanı sunar.